پژوهشگران نوروساینس دانشگاه کوایمبرا ، در مقاله ای مروری که به تازگی منتشر شده، به بررسی ارتباط به وقفه تنفسی خواب (OSA) و سالمندی پرداخته اند.
به گزارش پایگاه خبری اخبار خوب وقفه تنفسی خواب (OSA) که در بین مردم به خروپف شناخته می شود، از شایع ترین اختلالات خواب محسوب می شود. در این اختلال فرد بدون آنکه متوجه شود، بدلیل قطع تنفس حین خواب، از خواب بیدار می شود و بهمین علت خواب شبانه به عمق و چرخه لازم خود نمی رسد. در نتیجه فرد با اینکه در ظاهر چندین ساعت خوابیده است، اما خواب با کیفیت و مناسب نداشته است.
رابطه OSA و پیری به شکلی دوگانه است؛ از یک سو پیری خود به عنوان یکی از عوامل خطرساز OSA محسوب می شود. از دیگر سو، کمبود خواب کافی و باکیفیت مستقیماً منجر به تخریب کارکردهای شناختی و ساختارهای مغزی و پیری خواهد شد. به همین دلیل، حسب مطالعات صورت گرفته، با افزایش سن میزان و دفعات بروز و شیوع OSA افزایش چشمگیری می یابد. همچنین OSA ریسک حمله و سکته های مغزی و قلبی را بشدت افزایش می دهد.
پژوهش های مختلفی نشان داده اند که OSA بدلیل ایجاد هایپوسکی (کاهش اکسیژن) متناوب مزمن و نیز انقطاع خواب کارکردهای مغزی و شناختی را تخریب می کند.
بنظر می رسد سنجش و ارزیابی OSA می تواند به عنوان عاملی برای پیش بینی وضعیت پیری و زوال عقل بکار رود. به این منظور لازم است سنجش های سلولی و مولکلی تخریب های مرتبط با پیری همچون فرسودگی سلول های بنیادی، شل شدن تلومر، و تغییرات اپی_ژنتیک نسبت به OSA سنجیده شوند. به این ترتیب با سنجش میزان تخریب های صورت گرفته توسط OSA و نیز همگامی شاخص های OSA با پیری می توان هم مشخص ساخت که به چه میزان این اختلال در تسریع پیری نقش دارد و نیز بر اساس سطح و کیفیت OSA فعلی فرد، روند پیری آتی وی را سنجید.
درمان OSA که بر اساس شیوه های مختلف تهاجمی (جراحی) و غیرتهاجمی (دستگاه های دمنده هوا به ریه) صورت می گیرند، تاثیرات بسیار مهمی در کاهش فرآیند تخریب مغزی و پیشگیری از بیماری های نورودژنراتیو و در نتیجه به تعویق افتادن پیری دارند.
منبع: https://doi.org/10.1016/j.molmed.2017.06.006
مترجم دکتر امیر محمد شهسوارانی