شکم درد یکی از مشکلات رایجی است که همه ی ما گهگاه آن را تجربه می کنیم. اما احساس درد در این ناحیه دلایل مختلفی دارد و برای آنکه بتوانیم اقدام مناسبی در مورد این دردها داشته باشیم ابتدا باید مشکل اصلی را درست تشخیص دهیم. در ادامه بر اساس یک نقشه دردهای شکمی و محل این دردها، به انواع شکم درد و علت آن ها می پردازیم.
۱- بالا سمت راست شکم
این قسمت از شکم، کیسه ی صفرا و کبد را در بر می گیرد، بنابراین شایع ترین علل درد در این قسمت معمولا مربوط به این دو اندام هستند.
- اگر درد ناگهانی و شدیدی احساس می کنید که تا کتف راست تان امتداد پیدا می کند و هر بار که یک وعده ی غذای سنگین و پرچرب می خورید از بین می رود، احتمالا سنگ کیسه ی صفرا دارید.
- درد تیز یا تیر کشیدن خفیف و مداومی که تا کتف راست یا پشت امتداد پیدا کند و چندین ساعت طول بکشد، احتمالا نشان دهنده ی بیماری التهاب کیسه ی صفرا است.
- درد خفیف و مداوم یا درد تیزی که گهگاه به وجود می آید و از بین می رود، معمولاً نشان دهنده ی هپاتیت، نوعی بیماری التهاب کبد است.
۲- بالا وسط شکم
این قسمت از شکم شامل روده ی اثنی عشر یعنی اولین بخش از روده ی کوچک و همینطور بخش زیادی از لوز المعده می شود.
- اگر اغلب دردی احساس می کنید که تا پشت امتداد پیدا می کند و با خوردن غذا، به ویژه غذاهای پرچرب، تشدید می شود، این مسأله احتمالاً نشان دهنده ی پانکراتیک یا همان التهاب لوز المعده است.
- درد شدید و حساسیت در این قسمت که با حالت تهوع، استفراغ، اسهال و ورم شکم همراه باشد، ممکن است به دلیل فتق اپی گاستریک (در قسمت فوقانی شکم و بین جناغ سینه و ناف) رخ داده باشد.
- احساس سوزش در قفسه ی سینه به همراه نشانه هایی مثل سرفه، گلو درد، اسیدی شدن طعم دهان، گاز اضافی، حالت تهوع، استفراغ و نفخ، معمولاً علامت سوزش معده یا سوء هاضمه است
- اگر دچار سوزش معده ای شده اید که با خم شدن یا دراز کشیدن تشدید می شود و با درد قفسه ی سینه و آروغ زدن همراه است، احتمالا علت آن فتق هیاتال (فشار آوردن معده به سمت بالا و دیافراگم) است.
- دردی که بین وعده های غذایی یا در میانه ی شب تشدید پیدا کند و با غذا خوردن از بین رود، ممکن است نشانه ی زخم اثنی عشر باشد.
۳- بالا سمت چپ شکم
بخش عمده ای از معده در سمت چپ شکم قرار دارد، بنابراین هر گونه احساس غیر معمولی در این قسمت معمولاً از وجود مشکلی در این اندام حکایت دارد.
- درد شدید و دائمی ای که با حالت تهوع یا استفراغ همراه باشد، ممکن است علامت گاستریت یا همان التهاب معده باشد.
- درد سوزشی ای که معمولاً هنگام خالی بودن معده تشدید می شود، احتمالا به دلیل زخم معده رخ می دهد.
۴- چپ و راست شکم
کلیه ها در قسمت چپ و راست شکم در هر دو طرف ستون فقرات قرار دارند. گاهی هم احساس درد در این ناحیه می تواند به دلیل بروز مشکلاتی در روده ی بزرگ باشد.
- احساس درد در پهلو که تا پشت امتداد پیدا کند و با تب، لرز، اسهال و حالت تهوع همراه باشد، می تواند نشان دهنده ی عفونت کلیه باشد.
- درد شدیدی که تا پایین شکم امتداد پیدا کند و به صورت موجی باشد، علامت سنگ کلیه است. حالت تهوع، استفراغ، تب و تکرر ادرار و ادرار خونی از دیگر نشانه های سنگ کلیه هستند.
- احساس دردی که با نفخ یا بدون آن و همینطور با سفتی و خشکی مدفوع و سخت شدن دفع آن همراه باشد، احتمالاً نشانه ی یبوست است.
۵- وسط شکم
هر گونه احساس ناراحتی در این قسمت از شکم ارتباط زیادی با وجود مشکلی در روده های بزرگ و کوچک دارد.
- درد شکمی و تیر کشیدنی که با اسهال شدید، احساس خستگی، تب و کاهش وزن همراه باشد، علامت بیماری التهابی روده است.
- احساس درد همراه با استفراغ، اسهال و ناتوانی در دفع گاز شکم یا مدفوع، ممکن است نشانه ی اولیه ی انسداد روده ی کوچک باشد.
- به وجود آمدن یک ورم دردناک یا برآمدگی در نزدیکی ناف که معمولا باعث احساس ناراحتی در ناحیه ی شکم می شود را فتق ناف می گویند.
۶- سمت چپ شکم
این ناحیه علاوه بر کلیه، بخش پایین رونده ی روده ی بزرگ را هم در بر می گیرد که می تواند به دلیل ناسالم بودن رژیم غذایی، افزایش سن و دیگر عوامل شایع، عفونی یا ملتهب شود.
- احساس دردی پیوسته با شدتی ثابت همراه با حساسیت شکمی، تب، حالت تهوع و استفراغ، معمول ترین نشانه های دایورتیکیولایتس یا همان التهاب بخش پایین رونده ی روده ی بزرگ هستند.
۷- پایین سمت راست شکم
این قسمت از شکم شامل آپاندیس می شود، اندام کوچکی که باکتری های مفید را درون خود ذخیره می کند، گوارش را تقویت می کند و از سیستم ایمنی بدن محافظت می کند.
- درد تیز، بی اشتهایی، حالت تهوع،استفراغ و تب، شایع ترین علائم آپاندیسیت یا همان التهاب آپاندیس هستند که به اقدام پزشکی فوری نیاز دارد.
۸- پایین وسط شکم
مثانه و اندام های تناسلی در این قسمت از شکم قرار دارد.
- تیر کشیدن شکم، احساس سوزش هنگام ادرار و تغییر رنگ ادرار، ممکن است علامت عفونت مثانه باشد.
- درد ناگهانی و شدید در نزدیکی لگن خاصره که ماه ها طول بکشد هم علامتی شایع حاکی از وجود مشکل در اندام های تناسلی است.
۹- پایین سمت چپ شکم
بخش اعظم روده ی بزرگ در این قسمت قرار دارد، به همین دلیل اگر مشکلی برای این اندام به وجود بیاید، به احتمال زیاد در سمت چپ پایین شکم تان احساس درد خواهید کرد.
- درد شکمی ای که با تیر کشیدن، نفخ، گاز اضافی، اسهال یا یبوست همراه باشد، می تواند نشانه ی سندروم روده ی تحریک پذیر باشد.
اطلاعات ارائه شده در این مطلب صرفاً جهت آگاهی هستند و به خاطر داشته باشید که در صورت داشتن هر یک از نشانه های فوق، باید به پزشک مراجعه کنید.
منبع: روزیاتو