پژوهشگران دانشگاه تویاما در نوشتاری که به تازگی منتشر شده است، به بررسی نقش نوروپپتید اورکسین بر مغز، چرخه خواب/بیداری و طیف گسترده ای از اختلالات جسمانی و روانشناختی، بویژه مرتبط با سبک زندگی پرداخته اند.
به گزارش پایگاه خبری اخبار خوب چرخه خواب/بیداری یکی از مهمترین عوامل در زندگی انسان است، به گونه ای که خواب کافی و بهینه بعنوان عامل حیاتی برای تنظیم هومئوستازی، تحکیم و تثبیت حافظه، ترمیم مغزی، ترمیم آسیب های بدنی، درمان بسیاری از اختلالات روانشناختی، و نیز عامل اصلی طول عمر معرفی شده است. اکثریت داروهای اعصاب و روان بعنوان آرامبخش و مسکن طبقه بندی می شوند و پژوهش های طولی نشان داده اند، اختلالات خواب با ضعف قوای شناختی و حافظه و در نهایت کاهش طول عمر رابطه مثبت و معناداری دارند.
بهم ریختگی خواب سبب بیماری های جسمی و روانشناختی نظیر بیماری های قلبی/عروقی، چاقی، دیابت، سرطان، طیف اختلالات #اضطرابی، اختلالات خلقی، میگرن، آلزایمر و نقایض شناختی می شوند. با این وجود هنوز رابطه بین اختلالات خواب و بیماری های مرتبط با آن مشخص نشده است.
اورکسین (هیپوکریتین) نوروپپتیدی است که در هیپوتالاموس ساخته می شود . سطح این هورمون با ریتم روزانه نوسان کرده و اوج آن در فاز بیداری است. اورکسین نقش اصلی را در تنظیم حالت بیداری ایفا می کند. کمبود اورکسین منجر به ناپایداری تعادل خواب/بیداری شده و به نارکولپسی (حمله خواب) ختم می شود. در عین حال، بیشفعالی سیستم اورکسین منجر به اختلالات خواب (علی الخصوص بیخوابی) می شود و به همین علت در درمان بیخوابی از سوورکسنت که آنتاگونسیت گیرنده اورکسین است، استفاده می شود.
اورکسین هورمون مهمی است، زیرا تنظیم رفتارهای انگیزشی، پاسخ استرس، و متابولیسم گلوکز/انرژی را با هماهنگ نمودن دستگاه اعصاب مرکزی (CNS) و خودمختار (ANS) و غدددرونریز برعهده دارد.
بر این اساس، بنظر می رسد بسیاری از بهم ریختگی های بیماری های مرتبط با سبک زندگی و چرخه خواب/بیداری را می توان با سنجش و تنظیم سیستم اورکسین در مغز بهبود بخشیده و کاهش داد. این امر بویژه در مواردی نظیر زوال عقل آلزایمر، آتیزم (ASD)، میگرن، نقص توجه/بیشفعالی (ADHD)، اختلالات دوقطبی، اسکیتزوفرنی، و نیز حمله های قلبی بسیار مهم است، زیرا در تمامی این موارد سطح خونی و مغزی اورکسین افراد بطور معناداری از افراد غیربالینی بالاتر است.
منبع:https://doi.org/10.1016/j.pharmthera.2017.12.010
مترجم: دکتر امیر محمد شهسوارانی