انسان پس از ۷۴ سالگی همه دندان‌های خود را از دست می‌دهد. با اینکه در حال حاضر کاشت دندان‌های مصنوعی یا ایمپلنت‌ها تا حد زیادی مشکلات دندانی افراد را برطرف کرده است اما بعضا افراد مسن توانایی نگه داشتن دندان‌ها مصنوعی را در دهان خود ندارند و این مساله به سخت شدن شرایط زندگی آنها دامن می‌زند.
در همین راستا، بدنبال پیشرفت‌های علمی جدیدی که شاهد آنها هستیم، دانشمندان موفق شده‌اند با کمک سلول‌های بنیادین بیمار کاری کنند که در عرض ۹ هفته دندان‌های تازه‌ای در دهان فرد رشد کند.
محققان در مرکز پزشکی دانشگاه کلمبیا سیتی نیویورک امیدوار هستند که بتوانند با کمک سلول‌های بنیادین هر فردی به او کمک کنند تا دندان‌های جدیدی در دهانش رشد کنند.
این دندان‌ها در حفره‌های خالی دهان رشد داده می‌شوند و این توانایی را دارند که با بافت لثه در اطراف خود آمیخته شوند. بر اساس گزارش منتشر شده در مجله علمی تحقیقات دندانپزشکی، محققان آزمایشات خود را روی ۲۲ موش آزمایشگاهی تست کرده‌اند و نتیجه آن مثبت بوده. اما هنوز روی انسان آزمایش نشده است.
پس از کاشتن فاکتورهای رشد در دهان موش، مواد استخوانی در دهان آن شروع به رشد کردند و در عرض ۹ هفته به یک بافت یکپارچه و منسجم رسیدند. به گفته محققان، این نخستین باری است که نوع بشر موفق شده ساختاری شبیه به دندان را در اندام‌های زنده‌ی موجودات زنده رشد دهد.
اگر نتیجه این آزمایش روی انسان موفقیت‌آمیز باشد، مزایای بیشماری برای فرد بدنبال خواهد داشت. فعلادر حال حاضر این دندان‌ها در سوکت‌های توخالی رشد داده می‌شوند، اما شاید با پیشرفت علم دیگر لازم نباشد آن را در محیطی پیرامونی و در جایی خارج از سلول‌های بنیادی رشد داد.
این یافته علمی جدید به لحاظ هزینه‌ای نیز بسیار مقرون‌به‌صرفه است و فرد را از ایمپلنت‌های گران‌قیمت خلاص می‌کند. بعلاوه، این دندان‌ها خیلی سریع رشد کرده و جایگزین می‌شوند. یعنی زمان کمتری برای ترمیم و ساهت دوباره دندان نیاز است.
در حال حاضر از ایمپلنت دندانی برای ترمیم دایمی دندان‌های خراب و شکسته شده استفاده می‌شود. روشی که هزینه بالا اما کیفیت خوبی دارد.
ایمپلنت‌ها در واقع پیچ‌های سازگار با بدن هستند که با روش جراحی ئر زیر لثه و در استخوان جای داده می‌شوند. وقتی این پیچ‌ها در محل مناسب خود قرار گرفتند، دندانپزشک با استفاده از پروتزهای دندانی، روکش ایمپلنت راروی آن قرار می‌دهد.
بیشتر ایپملنت‌های دندانی از تیتانیوم تولید می‌شود چرا که تیتانیوم می‌تواند با استخوان ترکیب شود بدون آنکه به عنوان یک عامل خارجی توسط بدن تشخیص داده شود.
در انتها نیز شاید بد نباشد بدانید سلول‌های بنیادی، با وجود کاربرد بسیار در درمان بیماری‌های گوناگون، به دلیل داشتن مزایا و معایب بسیار، هنوز به بررسی بیشتر نیاز دارند. امروزه، پژوهشگران روش‌هایی برای به کارگیری سلول‌های بنیادی برای شرایط مزمنی چون بیماری قلبی، بیماری‌های عصب مغزی و دیابت به کار می‌گیرند.
متداول‌ترین استفاده درمان‌های سلول بنیادی، کنترل درد است.این درمان، تزریق سلول‌های بنیادی در حدود عصب‌ها، تاندون‌ها، مفاصل و بافت عضلانی دردناک و آسیب دیده را شامل می‌شود.
از میان بیماری‌هایی که درمان آنها با سلول‌های بنیادی در حال بررسی است، می‌توان به چند مورد اشاره کرد:
- آلزایمر: (AD)، یکی از متداول‌ترین علل فراموشی است. به رغم دهه‌ها پژوهش در مورد آلزایمر، هیچ درمان استانداردی برای این بیماری وجود ندارد و داروهایی که در حال حاضر تایید شده‌اند، تنها به تسکین علائم بیماری کمک می‌کنند.پژوهشگران امیدوارند که بتوانند با استفاده از سلول‌های بنیادی، بافت‌های آسیب‌دیده را بازسازی کنند.
- سرطان: غیرفعال کردن “سلول‌های سرطانی بنیادی” (CSCs)، برای درمان تومور پس از پرتودرمانی بسیار مهم است. سلول‌های سرطانی بنیادی، سلول‌های تومور هستند که قابلیت نامحدود تقسیم سلولی و توانایی دوباره جمع کردن کل تومور را دارند. این سلول‌ها، نقش محوری در رشد، پیش‌روی و بازگشت تومور پس از درمان ایفا می‌کنند. این تعریف بدین معناست که سلول‌های سرطانی بنیادی باید برای ریشه‌کن کردن دائمی تومور، غیرفعال شوند. سلول‌های سرطانی بنیادی، به خاطر اهمیت‌شان در درمان تومور می‌توانند برای بهینه سازی درمان‌های ضدسرطان، مورد استفاده قرار گیرند.
- دیابت: پژوهش‌های اخیر نشان داده‌اند می‌توان به کمک سلول‌های بنیادی، تولید انسولین را در بیمارانی که از دیابت رنج می برند افزایش داد. محققان سعی داشته‌اند سلول‌های بنیادی انسانی را به سلول‌های تولید کننده انسولین تبدیل کنند که می‌توان آنها را به بیمارانی دیابتی پیوند زد. این کار، راه را برای رمان موثر سلول‌های دیابت هموار خواهد ساخت.
- پارکینسون: پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهند که ممکن است پیوند سلول‌های بنیادی عصبی از سیستم عصبی مرکزی در برابر آسیب التهابی به مکانیزم این قسمت پیشگیری کند. درمان با استفاده از سلول بنیادی، در صورت اثبات شدن، یکی از موفقیت‌آمیز روش‌ها برای درمان بیماری پارکینسون خواهد بود. “بیماری پارکینسون” (PD)، همان لرزش در وضعیت استراحت است که شیوع آن بیشتر در سنین پیری است اما در جوانان هم دیده می‌شود. این بیماری بر اثر از بین رفتن سلول‌های ترشح‌کننده ماده‌ای به نام دوپامین (که یک انتقال دهنده عصبی) است رخ می‌دهد. بیماری پارکینسون، نورون‌هایی را که تولید ناقل دوپامین می‌کنند، از بین می‌برد که این امر موجب اختلالات حرکتی در افراد می‌شود.