هدایت نقدینگی بانک‌ها به بخش تولید، توجه به تولید داخل، احیای واحدهای راکد و بازگشت کارکنان آنها، رونق و رشد اقتصادی در بخش‌های مختلف مهمترین دلیل کاهش نرخ بیکاری در سه سال اخیر بوده است.
به گزارش روند بازار، کاهش نرخ بیکاری یکی از دغدغه های همیشگی دولت ها است و هر دولت در به نوبه خود اقداماتی در این زمینه انجام می دهد. اما برخی دولت ها مانند دولت سیزدهم موفق به کاهش نرخ بیکاری در مدت زمان کوتاهی می شوند.
مقایسه عملکرد دولت‌های پس از انقلاب در زمینه اشتغالزایی و کاهش نرخ بیکاری نشان می‌دهد بدترین عملکرد را دولت اصلاحات و بهترین عملکرد را دولت شهید رئیسی داشته است.
نرخ بیکاری در دولت اصلاحات در اوج خود قرار داشت و تمرکز دولت وقت بر شعارهای سیاسی و غفلت از توسعه اقتصادی کشور، سبب شد تا اشتغال جوانان به بحرانی برای کشور تبدیل شود.در دوره اصلاحات، نرخ بیکاری کشور بالاترین سطح خود را تجربه کرد و حتی در دو سال متوالی (۱۳۷۹و ۱۳۸۰) نرخ بیکاری از ۱۴درصد هم بیشتر شد.
وضعیت اشتغال و بیکاری در آن زمان آنقدر بحرانی شد که رهبر معظم انقلاب اسلامی شعار سال ۱۳۸۰را با توجه به ضرورت توجه مسئولان به امر اشتغالزایی و کارآفرینی در کشور، سال «اقتدار ملی و اشتغال‌آفرینی» نامیدند.در نهایت متوسط نرخ بیکاری در ۸سال دولت اصلاحات به ۱۲.۸درصد رسید که بدترین عملکرد در بین دولت‌های پس از دفاع مقدس محسوب می‌شود.
بهترین عملکرد در زمینه نرخ بیکاری را دولت شهید رئیسی داشت که توانست در ۳سال عملکرد خود، نرخ بیکاری را تک‌رقمی کند و متوسط ۸.۱ درصدی را رقم بزند. .تداوم۳ سال نرخ بیکاری تک‌رقمی در دولت سیزدهم نشان می‌دهد اشتغال ایجادشده در این دوره، موقتی و گذرا نبوده و اشتغال پایدار ایجاد شده است.
از جمله دلایل دولت سیزدهم برای موفقیت در کاهش نرخ بیکاری می توان به اطلاع یافتن از مشکلات واحدهای تولیدی و رفع آنها، هدایت نقدینگی بانک‌ها به بخش تولید، توجه به تولید داخل، احیای واحدهای راکد و بازگشت کارکنان آنها، رونق و رشد اقتصادی در بخش‌های مختلف، بهبود صادرات، مدیریت واردات کالاهای دارای تولید مشابه داخل، بهبود مستمر فضای کسب‌وکار و تسهیل صدور مجوزها اشاره کرد.
محمود کریمی بیرانوند, معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: مهمترین دلیل کاهش نرخ بیکاری و آمارهای امیدوارکننده بازار کار که در هیچ دولتی سابقه نداشت، وحدت فرماندهی اشتغال توسط شخص رئیس جمهور بود که دغدغه اشتغال را داشتند.
دولت سیزدهم تنها دولتی است که نرخ بیکاری در دوران آن کاهشی بود و در ۳سال به عدد تک رقمی ۸.۱رسیده است؛ در حالی که میانگین نرخ بیکاری در دولت‌های هفتم تا یازدهم ۲رقمی بود.
همچنین میانگین نرخ بیکاری آن تک رقمی شد، نرخ بیکاری جوانان ۱۵تا ۲۴سال از ۲۳.۶ درصد در پایان ۱۴۰۰به ۲۱.۲ درصد در پایان ۱۴۰۲رسیده است.
کریمی بیرانوند افزود: نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان که یکی از متغیرهای نشان دهنده کیفیت مشاغل ایجادی در بازار است نیز در سه سال دولت سیزدهم کاهشی بوده و به پایین‌ترین حد یعنی ۱۱.۸ رصد رسیده که فاصله آن با میانگین نرخ بیکاری ۳.۷ درصد است. این فاصله با میانگین بیکاری کل نیز نسبت به دولت‌های گذشته کمتر شده است.