مرکز پژوهش‌های مجلس در جدیدترین گزارش خود از وضعیت نرخ ازدواج در ایران نوشت. بر اساس این گزارش روند تحولات شاخص‌های ازدواج به گونه‌ای است که نرخ ازدواج با کاهش و میانگین سن ازدواج با افزایش روبه‌رو است. آنطور که این گزارش نشان می‌دهد، عمده دلایل کاهش نرخ ازدواج، اقتصادی است.
به گزارش روند بازار، مرکز پژوهش‌های مجلس در تازه‌ترین گزارش خود از بالا رفتن میانگین سن ازدواج، کاهش نرخ ازدواج و موانع ازدواج نوشت.
سال گذشته قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت با هدف ازدواج و افزایش فرزندآوری در کشور تصویب و ابلاغ شد. اما اگر افراد تمایل به ازدواج هم داشته باشند، وضعیت اقتصادی و تورم کشور شرایط را چنان برای آنها سخت کرده است که قید ازدواج را می‌زنند. بررسی‌های مرکز پژوهش‌های مجلس نیز از دغدغه‌های اقتصادی جوانان برای ازدواج حکایت می‌کند.
مرکز پژوهش‌های مجلس نوشت: براساس داده‌ها و نتایج سازمان ثبت احوال کشور و مرکز آمار ایران، روند تحولات شاخص‌های ازدواج به گونه‌ای است که نرخ ازدواج با کاهش و میانگین سن ازدواج با افزایش روبه رو بود.
موانع اقتصادی، دلایل اصلی کاهش ازدواج
بر اساس این گزارش، بالا بودن هزینه‌های آغاز زندگی، هزینه بالای مسکن، بیکاری و عدم اشتغال جوانان و پیدا نکردن گزینه مناسب ازدواج در سه اولویت اول عدم ازدواج بهنگام جوانان قرار دارند.
این عوامل به ترتیب در حوزه‌های اقتصادی، اقتصادی-اجتماعی و اجتماعی-فرهنگی قرار دارند. به عبارتی عدم توانمندسازی اقتصادی افراد در تأمین معاش یک خانواده، هم استحکام خانواده‌های موجود را تحت تاثیر قرار می‌دهد، هم شکل‌گیری خانواده‌های جدید را با مشکل روبه رو می‌کند.
از این رو افراد در سطح اول رفع نیازهای خود با مشکل روبه رو می‌شوند. بنابراین به سطوح دیگر که تشکیل خانواده و تأمین نیازهای عاطفی را شامل می‌شود، وارد نمی‌شوند.
دلایل اصلی ازدواج نکردن در سال ۹۴، اقتصادی بود
مرکز پژوهش‌های مجلس نوشت، در بررسی‌هایی که در سال ۱۳۹۴ انجام شد، دلیل به تأخیر افتادن ازدواج جوانان مورد پرسش قرار گرفت. نتایج این بررسی نشان می‌دهد جوانان ۱۸-۳۴ ساله ۱۵ مورد را به عنوان اولویت انتخاب کردند.
اما از میان آنها نیافتن همسر دلخواه، نداشتن شغل و بالا بودن هزینه زندگی مشترک سه رتبه اول را به خود اختصاص داد. البته میان مردان و زنان در بیان موانع ازدواج تفاوت‌هایی وجود دارد. به گونه‌ای که ۴۰ درصد پاسخگویان مرد، نداشتن شغل و حدود ۳۴ درصد از دختران نیافتن همسر دلخواه را انتخاب کردند.
از سوی دیگر پیمایش ملی خانواده در سال ۱۳۹۸ صورت گرفت. پاسخگویان در این پیمایش برخوردار نبودن از درآمد کافی، برخوردار نبودن از شغل مناسب، بالا بودن هزینه ازدواج، برخوردار نبودن از مسکن مستقل و بالا بودن سطح توقعات جوانان را به پنج عامل اصلی بالا رفتن سن ازدواج در جامعه بیان کرده‌اند.
تورم؛ علت اصلی ازدواج نکردن در سال ۹۰
بر این اساس موانع اصلی ازدواج جوانان مشکلات اقتصادی است. همچنین در سال ۹۰ پیمایشی برای بررسی سن ازدواج صورت گرفت. بر اساس آن تورم، رکود اقتصادی و بیکاری سه اولویت اول موانع ازدواج هستند. این در حالی است که در سال ۹۰ نرخ تورمی اعلامی از سوی بانک مرکزی ۲۱٫۵ درصد اعلام شد.
در حال حاضر تورم کلی کشور بر اساس اعلام مرکز آمار ایران حدود ۳۹ درصد است. به عبارتی وضعیت اقتصادی شرایط را سخت‌تر می‌کند.
روند نرخ بیکاری طی یک دهه گذشته
بیکاری و نداشتن شغل دائم از جمله عواملی است که افراد برای ازدواج نکردن به آن اشاره می‌کنند. اما وضعیت بیکاری در کشور چگونه است؟
بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، نرخ بیکاری جمعیت ۲۹-۱۵ ساله که به نوعی جمعیت در معرض ازدواج هستند، از سال ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ افزایشی روبه‌رو بود.
البته در دیگر سال‌ها روند نرخ بیکاری کاهشی بود. اما در سال ۱۳۹۹ مجدد روند افزایشی گرفت و نرخ بیکاری چهار درصد افزایش داشت.