عرضه اولیه‌ها به طور سنتی به عنوان خریدهای بدون ریسک و سودآور به حساب می‌آیند؛ اما در یکسال اخیر عرضه اولیه‌های آبشاری، گران فروشی و بی‌اعتمادی به بازار سرمایه موجب شده تا برخی از این نمادها در کمتر از یکسال بازدهی منفی به سهامدارانشان بدهند.
به گزارش روند بازار به نقل از تجارت‌نیوز، هفته‌های گذشته با ورود عرضه‌های اولیه به بازار سهام و افت بیشتر شاخص کل برخی از نمادها مانند فجهان و فسبزوار که به تازگی هم وارد بازار شدند با روندی منفی مواجه شدند و صف خرید این دو عرضه اولیه در کمتر از یک هفته شکسته شد. اما چرا عرضه‌های اولیه امسال در ایجاد جو منفی و اصلاح بیشتر شاخص نقش داشتند؟
مریم محبی، کارشناس بازار سهام درباره شیوه ورود عرضه‌های اولیه به بازار سهام به تجارت‌نیوز گفت: عرضه اولیه سهام شرکت‌ها در واقع جذاب‌ترین گزینه سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاران، به ویژه تازه واردترها و افراد دارای سرمایههای اندک به شمار می‌رود.
نمادهای بورسی که در هر یک از بازارهای بورس یا فرابورس درج می‌شوند ابتدا توسط یکی از شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری یا تامین سرمایه مراحل ارزش‌گذاری را طی می‌کنند.
وی در این باره افزود: این تعیین ارزش بر اساس بررسی کامل بنیادی شرکت، تخمین سودآوری آتی، تخمین نرخ بازدهی مورد انتظار سرمایه‌گذار و استفاده از روش‌های ارزش‌گذاری همچون تنزیل جریانات نقدی انجام می‌شود.
محبی گفت: اگر ارزش سهمی که در بازار عرضه می‌شود، توسط شرکت‌های مربوطه، مناسب ارزیابی نشده و اصطلاحا بصورت overvalue یا گران فروشی در بورس عرضه شود، این موضوع آسیب‌های متعددی را بصورت زنجیروار بر پیکره کلی بازار بورس وارد خواهد کرد. زیرا سهامداران در هنگام عرضه و یا هنکام خرید متوجه این گران فروشی شده و اعتماد خود را نسبت به بی‌طرف بودن سازمان و همچنین شرکت ارزش‌گذار از دست می‌دهد.
اثرات گران‌فروشی عرضه اولیه
وی درباره آثار زیان گران فروشی عرضه اولیه‌ها در بازار گفت: این امر باعث خروج زودهنگام سرمایه‌گذاران از بورس و متعاقبا خروج نقدینگی از بازار می‌شود که می‌توانست عواید حاصل از عرضه اولیه را وارد فرآیند توسعه شرکت نماید. بنابراین زیان سهامدار، باعث خروج سرمایه از بخش مولد اقتصاد کشور شده و همزمان اعتبار و توان ارزیابی ارزش یک نماد که توسط شرکت‌های مربوطه به درستی تشخیص داده نشده است، اعتبار کلی شرکت ارزش‌گذار و همچنین شاکله کلی سازمان بورس را دچار چالش های متعدد می‌کند.
وی تاکید کرد: بنابراین لازم است تا شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری یا تامین سرمایه به عنوان نهادهای ذیصلاح توسط بورس، قدردان اعتماد سرمایه گذاران و همچنین سازمان بورس بوده و با اعلام واقعی ارزش ذاتی هر نماد، باعث افزایش جذابیت مشارکت مردم در خرید عرضه‌های اولیه شوند.
محبی در بخش دیگری درباره اهمیت زمان عرضه یک سهم به بازار سهام گفت: زمان عرضه، از مبحث گران بودن یا نبودن آن، با اهمیت‌تر است. هر چند عرضه اولیه‌های اخیر می‌توانست با قیمت مناسب‌تری به بازار عرضه شود، ولی ارزان‌ترین سهم نیز اگر در زمان نامناسب عرضه شود، روند عادی بازار را دچار چالش می‌کند.
وی افزود: عرضه‌های اخیر در کمتر از یک هفته از زمان عرضه، قفل در صف فروش شدند که این موضوع بیانگر و تایید کننده اهمیت لزوم ورود عرضه‌های اولیه با قیمت مناسب و در زمان مناسب است.