اهداف توسعه پایدار سازمان ملل تلاشی چند جانبه است تا کره زمین را به سمت پایداری و تاب آوری سوق دهد.برای اولین بار عبارت توسعه پایدار در سال ۱۹۸۷، توسط نخست وزیر وقت نروژ که رئیس کمیسیون محیط زیست در سازمان ملل بود، استفاده شد. در آن کنفرانس سازمان ملل که درباره محیط زیست بود وی تعریفی از توسعه پایدار ارائه کرد که تا ۲۵ سال پس از آن هنوز هم مورد استفاده قرار می گیرد.
در واقع توسعه پایدار به معنی برآوردن نیازهای جامعه بدون صدمه زدن به نسل های آینده است و کشورها باید راهکارهای جامعی در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی درجهت نیل به اهداف توسعه پایدار ارائه دهند. برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار به مشارکت افراد، دولت ها، بنگاه های تجاری، دانشگاه‌ها و جوامع بطور کلی نیازمندیم. توسعه پایدار فرصت های جدیدی از قبیل توسعه فراگیر، توسعه جهانی، توسعه یکپارچه، توسعه محلی و توسعه فناوری را نیز فراهم می‌آورد.
چگونگی آماده سازی برای اجرایی شدن اهداف توسعه پایدار
شبکه راه حل های توسعه پایدار(SDSN)شاخص ها و معیارهایی با جزئیات جهت ارزیابی عملکرد شهرها و کشورها در این زمینه ارائه می کند. در واقع SDSN به نوعی از اهداف توسعه پایدار حمایت می کند و اقدام به ارائه شبکه ای برای حل مشکلات در این حوزه با زمان بندی کوتاه مدت و بلند مدت کرده است.
در سال ۲۰۱۲ دبیر کل سازمان ملل بان کی مون شبکه راه حلهای توسعه پایدار را راه اندازی کرد. ایشان سعی داشتند که علاوه بر راهبردهای تئوریک، اقدامات عملی برای دستیابی به توسعه پایدار ارائه کرده و اقدامات لازم را برای حمایت از آن در سطوح ملی و بین المللی انجام دهند. هدف اصلی آرمان های توسعه پایدار در مرحله اول آگاهی سازی و در نهایت جلب همکاری سازمان های مختلف همچون اتحادیه اروپا و سازمان های جهانی دیگر است.
ابزار مورد نیاز برای طرح های راهبردی جهت تحقق آرمانهای توسعه پایدار
آرمانهایی که برای توسعه پایدار تعریف شده شامل برنامه ای ۱۵ ساله تا سال ۲۰۳۰ است که دولت ها و کشورها باید از سرمایه گذاران و منابع خصوصی یا ملی در جهت سرمایه گذاری در زمینه توسعه پایدار حمایت کرده تا بتوانند به اهداف و آرمانهای توسعه پایدار جامه عمل بپوشانند.این هفده اصل توسعه پایدار در شش حوزه اصلی برای دستیابی به اهدافی که عبارتند از: سلامت، تحصیل، محافظت اجتماعی، امنیت غذایی و کشاورزی پایدار، زیرساخت ها ( دسترسی به انرژی و زیر ساخت های انرژی با کربن پایین، آب و بهداشت، حمل و نقل و ارتباطات راه دور) و خدمات مرتبط با زیست بوم و تنوع زیستی، می باشد.
این مجموعه اصول سازمان ملل با ارائه راهبردهای عملی سعی در اجرایی کردن آرمان های توسعه پایدار دارد. لازمه تحقق یافتن اهداف توسعه پایدار تا سال ۲۰۳۰ ،ارتباط تنگاتنگ میان سازمانها و شرکت ها و کشور ها در سطوح مختلف محلی وملی و بین المللی است . این اصول فقط به اقدامات اولیه اشاره کرده و هیچ گونه راهبردی در رابطه با بودجه، اقتصاد و خدمات رسانی ندارد. شبکه راه حل های توسعه پایدار عامل محرکی برای آغاز این فعالیتها در شهرها و کشورهای مختلف جهان است.
در سپتامبر ۲۰۱۵ سران دولت‌ها با تصویب دستور کار ۲۰۳۰ در مجمع عمومی سازمان ملل متحد بر تعیین مسیر به سوی توسعه پایدار توافق کردند که این دستورکار شامل ۱۷ هدف کلان و ۱۶۹ هدف فرعی است. اهداف عملیاتی کمی در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی توسعه پایدار در نظر گرفته که باید تا سال ۲۰۳۰ تحقق یابند که این اهداف اصلی توسعه پایدار مورد توافق ۱۹۳ کشور قرار گرفته است.
اهداف ۱۷گانه توسعه پایدار سازمان ملل
۱– ریشه کنی فقر ریشه کنی فقر در تمامی اشکال آن و در همه جا.
۲-ریشه کنی گرسنگی ریشه کنی گرسنگی، دستیابی به امنیت غذایی و تغذیه بهتر و ترویج کشاورزی پایدار.
۳- سلامتی و رفاه برای همه تضمین زندگی سالم اطمینان و رفاه برای همگان در تمامی سنین
۴- آموزش با کیفیت بصورت فراگیر تضمین آموزش فراگیر و با کیفیت به مساوات و ترویج فرصت‌های یادگیری مادمالعمر برای همگان
۵- برابری جنسیتی دستیابی به برابری جنسیتی و توانمندسازی همه زنان و دختران در همه دنیا .
۶- آب سالم و بهداشت برای همگان تضمین دسترسی به آب سالم و مدیریت پایدار آن و بهداشت برای همه.
۷- دسترسی به انرژی اقتصادی و پاک دسترسی همگان به انرژی اقتصادی، مطمئن، پایدار و مدرن برای همه.
۸- مشاغل شایسته و رشد اقتصادی برای همه ترویج رشد اقتصادی باثبات، فراگیر و پایدار و اشتغال کامل و بهره‌ور و مناسب برای همه.
۹- صنعت، زیر ساخت و نوآوری ایجاد زیرساخت های منعطف ، ترویج صنعتی شدن فراگیر و پایدار و ترغیب به نوآوری.
۱۰- کاهش نابرابری کاهش نابرابری در داخل و میان کشورها.
۱۱- شهرها و جوامع پایدار بنا نمودن شهرها و سکونتگاه های بشری با امکانات لازم، امن، تاب آور و پایدار.
۱۲- مصرف مسئولانه اطمینان از مصرف و الگوهای تولید پایدار
۱۳-اقدام برای اقلیم اقدام مناسب و فوری برای مبارزه با تغییرات اقلیمی و پیامدهای ناشی از آن.
۱۴- حفظ حیات زیر آب حافظت و بهره برداری پایدار از اقیانوس‌ها، دریاها و منابع دریایی برای دستیابی به توسعه پایدار.
۱۵-محافظت از حیات روی زمین حفظ، بازسازی و ترویج استفاده پایدار از اکوسیستم‌های موجود در خشکی، مدیریت پایدار جنگل‌ها، مبارزه با بیابان زدایی، توقف یا معکوس کردن روند تخریب زمین و ممانعت از نابودی تنوع زیستی.
۱۶- صلح، عدالت و ایجاد نهادهای قدرتمند ترویج جوامع صلح‌آمیز و فراگیر برای دستیابی به توسعه پایدار، فراهم کردن عدالت برای همگان و برپایی نهادهای اجتماعی کارآمد، پاسخگو و جامع برای همه و درتمامی سطوح.
۱۷-مشارکت جهانی برای اجرای اهداف تقویت ابزارهای اجرایی و احیای مشارکت جهانی برای توسعه پایدار.
مترجم: سید مهدی آقایی